Uczniowie naszej szkoły realizują projekt historyczny w ramach Programu „Młodzież w działaniu”
Całkiem niedawno, w minionym roku, członkowie naszej grupy młodzieżowej w Muzeum Miejskim w Raciborzu natknęli się na zdjęcia cmentarza żydowskiego. Dopiero teraz zaczęliśmy odkrywać, że w naszym mieście też byli Żydzi – cała gmina, która przed II wojną światową, do czasów hitlerowskich żyła i działała w naszym mieście. Zupełnie zapomniany temat zafascynował nas od razu. Nasz nauczyciel dr Piotr Sput poradził nam, abyśmy napisali projekt w ramach Programu „Młodzież w działaniu”. Tak też uczyniliśmy. Wysłany projekt pod tytułem „Zapomniana historia Żydów na Raciborszczyźnie” został w listopadzie zaakceptowany przez Narodową Agencję Programu „Młodzież w działaniu” w Warszawie, która przyznała nam na jego realizację 5200 euro.
Członkowie grupy realizującej projekt:
Marcin Lewicki klasa IV c ZSM w Raciborzu
Michał Lewicki II LO w Raciborzu
Marek Wyrostek klasa IV c ZSM w Raciborzu
Jakub Pytko klasa IV c ZSM w Raciborzu
Mateusz Małecki klasa IV c ZSM w Raciborzu
Adam Dylus klasa IV c ZSM w Raciborzu
Sebastian Fitzon klasa IV c ZSM w Raciborzu
Głównymi celami projektu są:
Rozpowszechnienie historii Żydów, którzy żyli i działali na terenie Raciborza. Historia ta jest zupełnie nieznana, zapomniana i podjęcie jej jest pierwszą próbą i głównym celem zmiany tego stanu. Celami są też: współpraca oraz nabywanie różnego rodzaju umiejętności, nawiązywanie kontaktów z młodzieżą, ludźmi starszymi, którzy również interesują się kulturą i historią regionu.
Ważnym celem jest też przedstawienie współczesnej młodzieży wielokulturowości naszej ziemi, którą zamieszkiwało wiele nacji, w tym Niemcy, Polacy, Żydzi, Czesi. Problem jest ważny, wielu młodych ludzi Raciborszczyzny ma wciąż zapatrywania antyczeskie, antyniemieckie a głównie antyżydowskie. Czasem otwarcie mówią, że są antysemitami, nie wiedząc np., że mieszkają w byłym domu żydowskim lub na miejscu, gdzie kiedyś mieszkali Żydzi, w mieście, gdzie do lat 30. XX wieku zgodnie żyli Niemcy, Polacy oraz kilka innych nacji, między innymi kilka tysięcy Żydów.
Planujemy przeprowadzić ponad 15 spotkań, prelekcji i prezentacji multimedialnych oraz dwa większe spotkania (konferencja popularno – naukowa, warsztaty historyczne dot. historii Żydów na Raciborszczyźnie oraz jak pisać książkę, korzystać z archiwaliów i zbiorów muzealnych) dotyczące historii Żydów na terenie ziemi raciborskiej. Głównym tematem będą dzieje i fakty dotyczące historii raciborskich Żydów (gminy żydowskiej). Przygotowujemy też stronę internetową, referaty, prezentacje multimedialne oraz artykuły dotyczące poniższych tematów: „Nieznana historia społeczności żydowskich na terenie Raciborza”, „Żydowscy wydawcy i redaktorzy gazet”, „Raciborscy nauczyciele, profesorowie, naukowcy i odkrywcy pochodzenia żydowskiego”, „Muzycy, kompozytorzy oraz twórcy narodowości żydowskiej ”, „Przebieg Nocy Kryształowej w Raciborzu”, „Gmina żydowska w Raciborzu”, „Cmentarz żydowski w Raciborzu”, „Raciborskie synagogi”.
Prelekcje i pokazy multimedialne odbędą się (już je rozpoczęliśmy) między innymi w I i II Liceum Ogólnokształcącym w Raciborzu, Zespole Szkół Mechanicznych w Raciborzu, innych szkołach na terenie Raciborszczyzny, Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Raciborzu, Towarzystwie Miłośników Ziemi Raciborskiej, Uniwersytecie III wieku, DFK (Towarzystwie Społeczno – Kulturalnym Niemców Województwa Śląskiego).
Materiały do prelekcji i prezentacji zbieramy, przeszukując literaturę polską i niemiecką, okoliczne muzea, archiwa i biblioteki. Planujemy kilka wyjazdów do bibliotek i archiwum we Wrocławiu. Chcemy się też spotkać z przedstawicielami środowisk żydowskich w Polsce, z którymi nawiązaliśmy już pierwsze kontakty. Plonem naszej pracy będzie opracowanie i wydanie pozycji książkowej o nieznanej i tragicznej historii Żydów miasta Raciborza i Raciborszczyzny oraz wiele innych, różnorodnych materiałów z zakresu edukacji regionalnej. Cały projekt będzie na bieżąco opisywany na szkolnym, uczelnianym i raciborskich portalach internetowych, w prasie lokalnej i regoionalnej. Wiadomości o projekcie wyślemy też do prasy lokalnej („Nowiny Raciborskie”) oraz w miarę możliwości ogólnokrajowej.
Organizacją wspierającą grupę młodzieżową jest Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej. Jest to raciborska organizacją pozarządową, zajmującą się głównie działalnością społeczną i kulturalną – zachowaniem lokalnych tradycji, kultury i historii, szerzeniem wiedzy o Raciborszczyźnie, działalnością charytatywną, pomocową, społeczną, na rzecz osób niepełnosprawnych, emerytów, zwalczaniem patologii, ochroną praw społeczności lokalnej, praw konsumenckich, praw dzieci, rodziny, kobiet i mężczyzn, samotnych matek, przeciwdziałaniu bezrobociu, integracji zawodowej, rozwojem ekologii, problemami integracji europejskiej, rozwojem nauki i szkolnictwa, wspieraniem innych organizacji pozarządowych i wszelkich inicjatyw, także grup młodzieżowych, które dotyczą tych zagadnień.
Towarzystwo wspiera naszą grupę wszechstronnie. Nieocenioną i serdeczną pomocą otoczyła naszą grupę wiceprzewodnicząca Towarzystwa Pani mgr Halina Misiak. W pracach poszukiwawczych i redakcyjnych wspiera nas nasz nauczyciel WOS-u dr Piotr Sput.
Planowana kontynuacja działań:
Planujemy szereg spotkań cykilcznych, dotyczących różnych aspektów historii i kultury Żydów na terenie Raciborszczyzny z zakresu kultury, tradycji, pozostałych zabytków żydowskich.
Przygotowania projektu Współpracy w Sieci bądź innego projektu międzynarodowego w ramach Programu Młodzież.
Stworzenie strony internetowej w której przybliżymy mieszkańcom Raciborza i nie tylko, historię Żydów na terenie ziemi raciborskiej
Trwałym oddziaływaniem projektu będzie wydawnictwo ksiżążkowe, które zamierzamy dostarczyć do wszystkich zainteresowanych instytucji, urzędów, stowarzyszeń itp. Treści w nim zawarte będą mogły być wykorzystane na różnorodnych lekcjach, prelekcjach, wykładach. Niektóre zagadnienia zawarte w planowanej książce, dotyczące historii raciborskich Żydów, będą z pewnością tematami do szeszego opracowania w pryszłości, co zamierzamy realizować.
Opracowane przez nas wykłady i prezentacje multimedialne będą mogły (niektóre już są) być wykorzystywane na lekcjach w szkołach i w innych okolicznościach.
Oddźwięk lokalny jest już na starcie projektu, co nasz bardzo cieszy, bardzo duży. Duża ilość osób chce uczestniczyć w planowanych spotkaniach, udziela nam wsparcia, udostępnia materiały. Nasze działania pozwolą w dużym stopniu przełamać niewiedzę i dużą lukę w świadomości lokalnej, a ponadto zburzyć funkcjonujące stereotypy i zakłamania tyczące historii lokalnej. Projekt umożliwi częściowo realizowanie w szkołach różnych szczebli lekcji historii lokalnej, co jest dotychczas często podnoszonym, niezrealizowanym postulatem. Planowane wydawnictwo książkowe cieszy się już teraz dużym zainteresowaniem. Mamy nadzieję, że projekt nie zakończy działań uczniów naszej szkoły związanych z badaniem historii lokalnej, wprost przeciwnie, wpłynie na ich rozwój.
Warto dodać, że patronat honorowy nad projektem sprawują poseł Henryk Siedlaczek, starosta Adam Hajduk i prezydent Mirosław Lenk.
